Stresshantering
Op een adequate manier omgaan met negatieve gebeurtenissen en veranderingen in het dagelijkse leven. Tijdelijke spanning die zich kan ontladen is normaal. Bouw je te vaak spanning op en lukt het je niet om deze kwijt te geraken, is er sprake van overbelasting of overspanning.
Zelfbeeld
Je zelfbeeld is gebaseerd op, hoe je jezelf beoordeeld. Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen het emotionele, fysieke, sociale en cognitieve zelfbeeld. Een ander begrip dat hiermee samenhangt is zelfvertrouwen. Dit omvat de mate waarin je in jezelf gelooft. Mensen met een laag zelfbeeld, denken vaak dat ze niets waard zijn en vertrouwen er niet op dat dit zal veranderen.
Piekeren
Steeds terugkerende, belastende gedachten over problemen of dingen, die je als negatief ervaart. Het onafgebroken repeteren van dezelfde gedachte zonder uitkomst. De thema’s van het piekeren kunnen gebeurtenissen uit het verleden of de toekomst zijn. Ook kunnen deze betrekking hebben op het piekeren, an sich. Piekeren levert meestal niets op en het kost je heel wat energie.
Depressie
Er zijn veel verschillende vormen van depressie. Denk maar aan burn-out, dystymie, seizoensgebonden depressie, postnatale depressie, aan een ziekte gebonden depressie, bipolaire of manische depressie,… Enkele symptomen: piekeren, je neerslachtig voelen, gewichtstoename of afname, een gevoel van hopeloosheid, suïcidegedachten, futloosheid, verstoord slaappatroon, laag zelfbeeld,…
ADHD – ASS
ADHD: aandachtstoornis met hyperactiviteit. ADHD is een gedrags- en ontwikkelingsstoornis en kenmerkt zich door concentratiestoornissen, impulsiviteit en/of hyperactiviteit.
ASS: Autisme spectrumstoornis. Het is een overkoepelende classificatie voor moeilijkheden die zich voordoen op het vlak van sociale communicatie en het verbeeldend vermogen. Bij sociale communicatie zien we problemen in het uitdrukken en in het begrijpen van bedoelingen. De communicatie is voor personen met ASS vaak te abstract en te symbolisch. Spraakafwijkingen zijn, bv. het overdreven herhalen van woorden of zinnen, zeer luid, snel of monotoon praten, het eigenaardig gebruiken van woorden of zinnen,… Het tekort in verbeeldend vermogen uit zich vaak in het niet kunnen voorzien van de gevolgen van het gedrag. Vooruit denken en plannen is daardoor moeilijk. Dit uit zich ook in de vorm van rigiditeit in vaste routines en rituelen; alsook stereotiepe en repetitieve lichaamsbewegingen, zoals wiegen en fladderende handen. Een bijkomend gevolg is dat het generaliseren van aangeleerd gedrag op andere situaties moeilijk is.
Trauma
Trauma is een zeer negatieve ervaring(en) in het verleden, die als belastend wordt ervaren in het huidige leven. Typische gevolgen zijn: herbelevingen, vermijding en een verhoogde aandacht voor situaties die mogelijks betrekking hebben op het trauma. Trauma maakt je angstig voor herinneringen aan deze gebeurtenis.
Verslaving
Verslaving is een voortdurende dwangmatige drang om een psycho-actief middel te gebruiken, mits veel moeite om deze drang onder controle te houden ondanks de negatieve gevolgen. Verslaving betreft ook gokken en gamen.
Eetstoornissen
Mensen met een eetstoornis zijn obsessief bezig met hun eten. Hun zelfbeeld hangt heel erg samen met het eetgedrag. Anorexia nervosa: verminderd eten om het gewicht niet te doen toenemen, mogelijks gepaard gaande met overgeven en overmatig bewegen. Bulimia nervosa: regelmatige eetbuien, mogelijks gepaard gaande met overgeven en overmatig bewegen.
Dwang
Onrust staat centraal. Verontrustende belevingen of obsessies met als gevolg handelingen om de onrust te verminderen. Deze handelingen hebben een zeer kortdurende werking, waarna de onrust op langere termijn stijgt. De onrust kan zowel angst zijn of een gevoel dat het niet goed zit.
Angst
Er is sprake van een angststoornis als de angst buitensporig en niet realistisch is, terwijl de lijdensdruk zodanig is dat de persoon belemmerd wordt in zijn dagelijkse activiteiten. Er zijn verschillende soorten angst. Fobieën, hypochondrie, paniekaanval, gegeneraliseerde angst, dwang, straatvrees,…
Impulsiviteit
en zelfcontrole
Stoornissen in de impulsbeheersing behelst een groep psychische problemen, waarbij de cliënt het moeilijk heeft om zich af te remmen. Een andere benaming is een drangstoornis. Er is sprake van een bepaalde drang, waar iemand niet kan aan weerstaan. Bv. Pyromanie, kleptomanie, pathologisch gokken, periodieke explosieve stoornis, trichotillomanie, titilliomanie.
Borderline
persoonlijkheidsstoornis
Borderline kenmerkt zich in het krampachtig proberen behouden van een relatie of een patroon van instabiele en intense relaties (idealisering of kleinering). De identiteit is aanhoudend instabiel. Er is sprake van impulsiviteit, suïcidale gedragingen (automutilatie, suïcidedreiging), wisselende stemmingen en een leeg gevoel. Regelmatige intense kwaadheid en moeite om dit te beheersen. Paranoïde ideeën of ernstige dissociatieve verschijnselen. Minimum vijf van deze kenmerken moeten uitdrukkelijk aanwezig zijn alvorens de diagnose borderline gesteld kan worden.
Aanpassingsproblemen:
Rouw, scheiding, zelfstandig wonen, verlies van een naaste, …